پیچ سر شش گوش آچارخور
پیچ سر شش گوش آچارخور پر مصرف ترین نوع پیچ در صنایع آب و فاضلاب و ماشین آلات پیچ های سر شش گوش که به آنها آچار خور نیز گفته میشود می باشند.از این پیچ ها در صنعت ساختمان، پل سازی و سد سازی و در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی استفاده می شود.پیچ های شش گوش با کلاس های مختلفی در دستگاه استاندارد بین المللی و امریکایی تولید می شوند.
کلاس ۵٫۶ معروف به آهن، کلاس ۸٫۸ معروف به پیچ شش گوش خشکه،۱۰٫۹ و ۱۲٫۹ در دستگاه استاندارد بین المللی و گرید ۱،۲،۵ و ۸ در سیستم آمریکایی تولید می شوند.
درمورد کلاس و یا گرید های پیچ های سر شش گوش آچارخور، هرچه بالاتر رود ، آلیاژ فولاد پر کربن تر شده، تنسایل و استقامت آنها بالا تر رفته و ترد تر می شود. از تمام گرید ها و استاندارد های پیچ سر شش گوش آچارخور گرید ۸ در دستگاه آمریکایی که با شش خط بر روی گل آن مشخص میشود تنسایل و سختی بالاتری دارد و در ساخت تانک ها شاتل های فضایی، موشک ها و ماشین آلات پر ضربه استفاده بسیار زیادی میشود.
علاوه بر کلاس ها و گرید های قید شده برای پیچ های شش گوش استاندارد های ابعادی و ظاهری متعددی نیز برای تولید آنها وجود دارد که بیانگر ابعاد گل پیچ آچارخور که میتواند گل درشت و یا گل ریز باشد، طول دنده که می تواند نیم دنده یا تمام دنده باشد، نوع دنده که میتواند دنده ریز Fine Thread و دنده درشت Coarse Thread باشد و استانداردهایی از آبکاری سطحی پیچ و مهره شش گوش وجود دارد.
استانداردهای ابعادی و ظاهری متعددی برا تولید پیچ های شش گوش وجود دارد که، بیانگر ابعاد گل پیچ آچارخور که میتواند گل درشت و یا گل ریز باشد.همچنین طول دنده که می تواند به دو نوع نیم دنده و یا تمام دنده باشد،نوع دنده که میتواند دنده ریز Fine Thread و دنده درشت Coarse Thread باشد و استانداردهایی از آبکاری سطحی پیچ و مهره شش گوش وجود دارد
محاسبات سختی پیچ سر شش گوش
پیچ سر شش گوش آچارخور که طبق استاندارد بین المللی ساخته می شوند علامت کلاس تولیدی آنها که قبلا هم گفته شد معمولا ۵٫۶،۸٫۸،۱۰٫۹ و ۱۲٫۹ هستند بر روی آنها حک شده است. اولین عدد قید شده را در عدد ۱۰ ضرب کنید. این عدد میزان باری را بر حسب کیلوگرم مشخص میکند که هر میلی متر مربع از سطح مقطع پیچ آچارخور می تواند تحمل کند. عدد دوم رو ضربدر ۱۰ بر حسب درصد بیانگر میزان باری است به درصد که پیچ میتواند از بار اسمی خود بدون تغییر شکل تحمل نماید. برای روشن تر شدن پیچ سر شش گوش قطر ۱۶ میلیمتر کلاس ۱۰٫۹ را در نظر بگیرید.
عدد اول یعنی ۱۰ ضربدر ۱۰ برابر ۱۰۰ بوده و این بدان معناست که هر میلیمتر مربع از سطح مقطع پیچ بار کششی ۱۰۰ کیلوگرم را تحمل میکند.
- هر میلیمتر مربع بار ۱۰۰ کیلوگرم
- مساحت سطح مقطع پیچ شش گوش آچارخور که یک دایره است D^2X 3.14 / 4 یعنی قطر دایره به میلی متر ضربدر خودش ضربدر ۳٫۱۴ و در نهایت تقسیم بر ۴
- قطری که در رابطه قرار میگیرد قطر جان پیچ است که عمق دنده در دو طرف و یا دو برابر عمق دنده در یک طرف از آن کم شده باشد
- عمق دنده در هر طرف را ۱٫۵ میلیمتر در نظر میگیریم و بر این مبنا قطر جان پیچ ۱۳ میلیمتر و طبق رابطه مساحت سطح مقطع پیچ شش گوش ۱۳۲٫۶۶ میلی متر مربع است
- بنا براین پیچ سر شش گوش آچارخور کلاس ۱۰٫۹ قطر ۱۶ میلیمتر بار ۱۳۲X100 کیلوگرم را تحمل میکند
- این پیچ تا ۹۰% این بار را بدون تغییر شکل تحمل میکند
جدول بار گواه برای پیچ و مهره های شش گوش کلاس های مختلف به قرار زیر است.
کلاس ۱۲٫۹ | کلاس ۱۰٫۹ | کلاس ۹٫۸ | کلاس ۸٫۸ | سایز |
---|---|---|---|---|
۱۳۸۰ Kg | ۱۱۸۰ Kg | ۹۲۳ Kg | ۸۲۰ Kg | M5 |
۱۹۵۰ Kg | ۱۶۷۰ Kg | ۱۳۱۰ Kg | ۱۱۶۰ Kg | M6 |
۳۵۵۰ Kg | ۳۰۴۰ Kg | ۲۳۸۰ Kg | ۲۱۲۰ Kg | M8 |
۵۶۳۰ Kg | ۴۸۱۰ Kg | ۳۷۷۰ Kg | ۳۳۷۰ Kg | M10 |
۸۱۸۰ Kg | ۷۰۰۰ Kg | ۵۴۸۰ Kg | ۴۸۹۰ Kg | M12 |
۱۵۲۰۰ Kg | ۱۳۰۰۰ Kg | ۱۰۲۰۰ Kg | ۹۱۰۰ Kg | M16 |
۲۳۸۰۰ Kg | ۲۰۳۰۰ Kg | موجود نیست | ۱۴۷۰۰ Kg | M20 |
۳۴۲۰۰ Kg | ۲۹۳۰۰ Kg | موجود نیست | ۲۱۲۰۰ Kg | M24 |
۵۴۴۰۰ Kg | ۴۶۶۰۰ Kg | موجود نیست | ۳۳۷۰۰ Kg | M30 |
نیرو و گشتاور لازم برای بستن پیچ شش گوش
پیچ سر شش گوش آچارخور در زمان اتصال نیاز به یک بار پایه یا Preload دارند تا به خوبی اتصال پیدا کرده و حداکثر استقامت و حداقل لقی و شکست را داشته باشند. مهمترین فاکتور در تعیین بار پایه قطر پیچ، جنس پیچ، نوع گل پیچ شش گوش و استاندارد تولید هستند. بر همین مبنا جداولی تهیه شده اند که میزان گشتاور لازم برای اعمال بار پایه را مشخص میکنند.
باید در نظر داشت علاوه بر فاکتورهای اصلی در تعیین بار پایه فاکتورهای دیگری نیز مثل جنس سطح اتصال پیچ و مهره و نوع روغن کاری و یا گریس کاری سطح در تعیین میزان گشتاور اعمالی نقش دارند و بنابراین جداول تنها حدود این گشتاور را تعیین می کنند.
اعمال گشتاور مناسب در اتصال پیچ و مهره ها به منظور ایجاد بار پایه مناسب از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. تنها با اعمال بار پایه مناسب است که پیچ شش گوش طبق جداول استاندارد تنش و کرنش عمل کرده و حداکثر تنش تسلیم، برش و پیچش را از خود نشان می دهد. اعمال گشتاور زیاد از حد استاندارد در اتصال پیچ و مهره ها باعث بالا رفتن تنش کششی اولیه در پیچ شده و استحکام آن را کاهش می دهد. علاوه بر این ممکن است صدمات سطحی نیز به سطح اتصال وارد نماید. از طرف دیگر در صورتیکه بار پایه اولیه به میزان استاندارد نباشد بالاخص در اتصالات دینامیک پیچ و مهره شش گوش آچارخور در اثر لرزش در معرض باز شدن قرار می گیرند.
سایز پیچ mm | کلاس ۵٫۶ و پایین تر | کلاس ۸٫۸ | کلاس ۱۰٫۹ | کلاس ۱۲٫۹ |
---|---|---|---|---|
۶ | ۵-۸ N.m | ۱۰ N.m | ۱۴ N.m | ۱۷ N.m |
۸ | ۱۱-۱۷ N.m | ۲۳ N.m | ۳۳ N.m | ۴۰ N.m |
۱۰ | ۲۰-۳۰ N.m | ۴۵ N.m | ۶۵ N.m | ۷۵ N.m |
۱۲ | ۵۵ N.m | ۸۰ N.m | ۱۱۵ N.m | ۱۳۰ N.m |
۱۴ | ۸۲ N.m | ۱۳۰ N.m | ۱۸۰ N.m | ۱۹۰ N.m |
۱۶ | ۸۲-۱۳۰ N.m | ۲۰۰ N.m | ۲۷۵ N.m | ۳۱۵ N.m |
۱۸ | ۸۲-۱۷۷ N.m | ۲۷۵ N.m | ۳۸۵ N.m | ۴۲۵ N.m |
۲۰ | ۲۲۵-۲۵۰ N.m | ۳۹۰ N.m | ۵۵۰ N.m | ۶۵۵ N.m |
۲۴ | ۳۰۰ N.m | ۶۶۰ N.m | ۹۰۰ N.m | ۱۲۰۰ N.m |
۳۰ | ۶۰۰ N.m | ۱۳۰۰ N.m | ۱۸۰۰ N.m | ۲۲۰۰ N.m |
۳۶ | ۱۰۰۰ N.m | ۲۵۰۰ N.m | ۳۵۰۰ N.m | ۴۷۰۰ N.m |
۴۲ | ۱۷۰۰ N.m | ۳۶۰۰ N.m | ۵۰۰۰ N.m | ۶۰۰۰ N.m |
پیچ شش گوش آچارخور تمام دنده
گل استاندارد پیچ های شش گوش تمام دنده طبق استاندارد DIN933 و با کلاس های مختلف از از ۵٫۶ الی ۱۲٫۹ با قطر ۵ الی ۳۴ میلی متر تولید می شود.
پیچ های شش گوش تمام دنده بنا بر درخواست مشتری به صورت دنده درشت یا دنده ریز تولید می شوند ، پیچ های شش گوش دنده زیر دارای قیمتی اندکی بالاتر از نوع درنده درشت است.
پیچ شش گوش گل درشت DIN 6914
این نوع پیچ ها به هوی بولت یا پیچ های سازه شهرت دارند و در بعضی از صنایع سنگین و سازه ها بکار می روند.مهره مخصوص پیچ سر شش گوش گل درشت دارای مهره مخصوص با استاندارد DIN6915 و واشر مخصوص استاندارد DIN6916 می باشد و دارای مقاومت بالاتری در برابر شکست است.
این دسته از پیچ ها معمولا نیم دنده بوده و فقط در کلاس ۱۰٫۹ موجود می باشند.
پیچ آچارخور شش گوش خشکه
پارس پوشش عرضه و تولید کننده کلاس های مختلف پیچ سر شش گوش اچارخور خشکه کلاس ۸٫۸ سایز های ۵ الی ۳۶ میلیمتر با دنده های متریک و مهره خشکه کلاس ۸ برای اتصالات صنعتی و ماشین آلات انواع پمپ ، کمپرسور DIN933 و DIN931 به صورت سیاه،گالوانیزه و داکرومات.
پیچ شش گوش داکرومات
پیچ شش گوش استاندارد A490 معروف به پیچ سازه و A449 با پوشش داکرومات. عرضه کلیه سایز ها و کلاس و گرید پیچ شش گوش و استاد بولت با آبکاری داکرومات بدون افت سختی و بدون نیاز به اور سایز شدن مهره .
نمونه پیچ های داکرومات شده در شرکت پارس پوشش در زیر قابل مشاهده است